Tài sản tiền điện tử trở thành chiến trường mới trong xung đột Israel, thị trường dưới chế độ thần quyền bị che mờ.

Tài sản tiền điện tử lĩnh vực đã trở thành chiến trường mới nhất giữa Iran và Israel.

Gần đây, một trong những sàn giao dịch Tài sản tiền điện tử lớn nhất Iran đã gặp phải một cuộc tấn công mạng gây chấn động trong ngành. Một tổ chức hacker tự xưng là thân Israel đã xâm nhập vào hệ thống của sàn giao dịch này, đánh cắp gần 90 triệu USD tài sản. Tổ chức hacker tuyên bố rằng sàn giao dịch này đã hỗ trợ chính phủ Iran né tránh các lệnh trừng phạt quốc tế và tài trợ cho các hoạt động bất hợp pháp, và số tiền bị đánh cắp sẽ được chuyển vào các tài khoản có thông điệp chống Iran.

Sự kiện hack gây chấn động này không chỉ tiết lộ thị trường Tài sản tiền điện tử khổng lồ của Iran, mà còn khiến mọi người nhận ra rằng quốc gia duy nhất còn lại trên thế giới theo chế độ thần quyền Hồi giáo này đã gắn bó sâu sắc với ngành Tài sản tiền điện tử.

Áp lực kinh tế thúc đẩy sự phát triển của thị trường Tài sản tiền điện tử

Sự quan tâm của Iran đối với Tài sản tiền điện tử chủ yếu xuất phát từ áp lực kinh tế và địa chính trị. Do phải đối mặt với các lệnh trừng phạt nghiêm ngặt, các kênh tài chính thông thường của Iran bị hạn chế, thương mại quốc tế và chuyển tiền bị cản trở. Trong bối cảnh này, Tài sản tiền điện tử được coi là một phương tiện thay thế.

Phân tích chỉ ra rằng tình hình kinh tế của quốc gia này cũng là một yếu tố quan trọng thúc đẩy sự phát triển của thị trường tài sản tiền điện tử. Iran đã phải đối mặt với áp lực lạm phát cao và sự mất giá của đồng tiền trong thời gian dài, đồng tiền bản địa liên tục suy yếu. Thị trường chứng khoán biến động mạnh, buộc nhiều người gửi tiền phải đầu tư vào tài sản tiền điện tử để phòng ngừa rủi ro. Đối với quần chúng, tài sản tiền điện tử được coi là công cụ giữ giá trị và đa dạng hóa tài sản, đặc biệt trong thời kỳ kinh tế bất ổn.

Theo báo cáo phân tích của một công ty an ninh blockchain, tổng lượng Tài sản tiền điện tử chảy vào các sàn giao dịch lớn ở Iran vào năm 2022 gần 3 tỷ USD. Các sàn giao dịch địa phương này đều cần được cấp phép bởi các cơ quan quản lý và tuân thủ các quy định về chống rửa tiền và nhận diện khách hàng.

Ngoài ra, phần lớn giao dịch tiền điện tử trong nước Iran được kết nối với thị trường quốc tế thông qua các sàn giao dịch địa phương. Theo dữ liệu từ một tổ chức nghiên cứu blockchain, trong thời gian từ năm 2018 đến cuối năm 2022, một nền tảng giao dịch nổi tiếng đã xử lý giao dịch trị giá 80 tỷ đô la Mỹ của Iran.

Trong phát triển công nghệ blockchain, chính phủ Iran trong những năm gần đây cũng đã có những bước đi. Dự án blockchain được hỗ trợ chính thức tiêu biểu nhất là hai dự án do các ngân hàng chính của Iran và Ngân hàng Trung ương thúc đẩy, nhằm nâng cao hiệu quả và tính minh bạch của hệ thống tài chính.

Ngoài ra, Iran và Nga được cho là đang kế hoạch ra mắt một loại stablecoin được hỗ trợ bởi vàng, nhằm phục vụ cho việc thanh toán thương mại giữa hai nước và tránh lệnh trừng phạt tài chính. Cũng có báo cáo cho biết, ngân hàng trung ương Iran đang nghiên cứu để ra mắt đồng tiền kỹ thuật số của riêng mình.

Nhờ vào nguồn tài nguyên năng lượng phong phú, Iran đã công nhận ngành khai thác Tài sản tiền điện tử là ngành hợp pháp vào năm 2018. Năm 2021, Iran chiếm khoảng 4,5% tổng sức mạnh tính toán Bitcoin toàn cầu, sản xuất gần 1 tỷ USD Bitcoin mỗi năm, được sử dụng cho thương mại nhập khẩu và giảm bớt ảnh hưởng của các lệnh trừng phạt. Chính quyền cũng đã thực hiện chính sách giá điện ưu đãi cho các mỏ khai thác Tài sản tiền điện tử.

Tuy nhiên, do gánh nặng lưới điện do hỗ trợ năng lượng cao và yêu cầu quản lý, nhiều mỏ đã chọn chuyển sang hoạt động ngầm hoặc tránh quy định. Có những tổ chức ước tính rằng vào năm 2024, tỷ lệ sức mạnh tính toán Bitcoin của Iran trên toàn cầu sẽ giảm xuống khoảng 3,1%.

Chính sách từ mở cửa đến thắt chặt

Thái độ của chính phủ Iran đối với tài sản tiền điện tử đã trải qua nhiều lần dao động, chính sách quản lý thể hiện xu hướng từ việc mở cửa ban đầu đến dần dần thắt chặt.

Kể từ năm 2018, Iran chính thức công nhận ngành khai thác tiền điện tử là một ngành hợp pháp. Chính phủ đã ban hành các biện pháp yêu cầu các thợ mỏ được cấp phép sử dụng thiết bị hiệu quả, và chỉ cho phép bán số tiền khai thác được với giá nhất định cho ngân hàng trung ương, đồng thời phải trả tiền điện theo giá điện xuất khẩu. Giá điện rẻ đã thu hút các thợ mỏ nước ngoài, bao gồm cả Trung Quốc, đến Iran đầu tư khai thác.

Tuy nhiên, mô hình "đổi năng lượng lấy coin" này đã nhanh chóng làm trầm trọng thêm tình trạng căng thẳng điện năng. Vào tháng 5 năm 2021, sau khi trải qua một trận mất điện lớn vào mùa hè hiếm hoi, tổng thống đã tuyên bố áp dụng lệnh cấm tạm thời kéo dài bốn tháng đối với tất cả các hoạt động khai thác tiền điện tử. Kể từ đó, vào mỗi đợt cao điểm tiêu thụ điện mùa hè, chính phủ đã từng ngừng hoạt động tạm thời một số mỏ để đảm bảo cung cấp điện cho dân dụng.

Trong lĩnh vực quản lý giao dịch, Ngân hàng Trung ương Iran đã cấm cá nhân sử dụng tài sản tiền điện tử khai thác nước ngoài để giao dịch từ năm 2020. Sau năm 2022, các cơ quan quản lý đã siết chặt các hạn chế đối với quảng cáo mã hóa và bán máy đào. Vào tháng 12 năm 2024, chính quyền đã ra lệnh cấm quảng bá máy đào mã hóa và các khóa đào tạo liên quan trên Internet, đồng thời yêu cầu các nền tảng thương mại điện tử lớn gỡ bỏ nội dung quảng cáo liên quan.

Vào cuối năm 2024, trọng tâm quản lý chuyển sang giao dịch mã hóa chính nó. Ngân hàng Trung ương Iran ban hành quy định mới nhằm cố gắng chặn các giao dịch đổi giữa tài sản tiền điện tử và tiền tệ trong nước trên các trang web trong nước. Vào tháng 1 năm 2025, lại giới thiệu giao diện giao dịch do chính phủ chỉ định, yêu cầu tất cả các sàn giao dịch trong nước kết nối vào hệ thống quản lý thông qua kênh này, thuận tiện cho việc giám sát thông tin danh tính người dùng và lưu chuyển vốn.

Vào tháng 2 năm 2025, chính phủ Iran thậm chí đã tuyên bố cấm phát hành quảng cáo Tài sản tiền điện tử trên bất kỳ dịp nào và nền tảng nào. Sau sự kiện hacker gần đây, Ngân hàng Trung ương Iran đã tăng cường kiểm soát giao dịch mã hóa: theo báo cáo từ các công ty phân tích, chính phủ Iran quy định rằng các nền tảng mã hóa trong nước chỉ được phép hoạt động từ 10 giờ sáng đến 8 giờ tối để nâng cao hiệu quả quản lý và hạn chế dòng tiền ra nước ngoài.

![Thị trường mã hóa trở thành chiến trường mới trong cuộc chiến bí mật của Iran, thị trường mã hóa dưới chế độ thần quyền bị che phủ](https://img-cdn.gateio.im/webp-social/moments-59cfcabc923709cec00bca0667354075.webp01

Tài sản tiền điện tử và giáo lý Hồi giáo

Là một nước Cộng hòa Hồi giáo, Iran cũng phải xem xét các quy định của luật Hồi giáo khi thúc đẩy sự phát triển của Tài sản tiền điện tử. Các giáo lý Hồi giáo nghiêm cấm mọi hình thức cho vay nặng lãi và cờ bạc, trong khi giao dịch Tài sản tiền điện tử do sự biến động mạnh mẽ và có tính đầu cơ nhất định, đã từng bị một số người bảo thủ nghi ngờ.

Lãnh đạo tối cao của Iran có thái độ tương đối cởi mở về vấn đề này. Ông đã tuyên bố rõ ràng vào năm 2021 rằng việc mua bán và sản xuất tiền điện tử "phải tuân thủ các luật lệ của Cộng hòa Hồi giáo Iran", và không tự động bị coi là trái với giáo lý Hồi giáo. Hơn nữa, ông cũng đã kêu gọi giới tôn giáo đưa ra ý kiến về các vấn đề xã hội mới, bao gồm cả tiền điện tử, để giữ cho giáo luật theo kịp với thời đại.

Tuy nhiên, ý kiến của các học giả tôn giáo khác nhau không hoàn toàn nhất quán. Một số học giả nổi tiếng của dòng Hồi giáo Shiite có lập trường thận trọng, cho rằng các tài sản tiền điện tử như Bitcoin tồn tại "nhiều sự không chắc chắn", do đó giao dịch của chúng không phù hợp với yêu cầu của luật Hồi giáo. Một số lãnh đạo tôn giáo khác thì yêu cầu tín đồ tuân theo các giải thích luật pháp có thẩm quyền hơn trong các trường hợp pháp lý không rõ ràng.

Mặc dù chính quyền Iran không coi tài sản tiền điện tử là một điều cấm kỵ rõ ràng về mặt tôn giáo, nhưng trong thực tế, họ nhấn mạnh rằng cần phải hoạt động trong khuôn khổ pháp luật và quy định của quốc gia, tránh các hành vi đầu cơ thái quá. Quan điểm này phần nào đó cân bằng giữa giáo lý Hồi giáo và thực tiễn kinh tế hiện đại.

Dưới những yếu tố bất định kinh tế đa dạng, tài sản tiền điện tử vẫn thu hút sự quan tâm của một lượng lớn giới trẻ và các chuyên gia công nghệ Iran. Phân tích cho thấy, với sự phát triển của công nghệ thông tin, sự phổ biến của điện thoại thông minh, cũng như việc Iran dần mở cửa giao tiếp với thế giới, rào cản tham gia giao dịch tiền điện tử đối với người dân bình thường đang giảm xuống.

Tuy nhiên, việc tham gia vào thị trường mã hóa cũng đi kèm với rủi ro. Các báo cáo chỉ ra rằng mức độ hiểu biết về mã hóa thấp ở Iran đã tạo ra cạm bẫy cho những kẻ phạm tội: các vụ lừa đảo xảy ra liên tục, nhiều nhà đầu tư bị thiệt hại lớn do mù quáng chạy theo xu hướng. Giao dịch ẩn danh trên thị trường chợ đen cũng đã đặt ra thách thức cho việc quản lý. Thêm vào đó, sự biến động mạnh mẽ của thị trường và thiếu sự bảo vệ pháp lý trưởng thành khiến một số gia đình ở Iran có thái độ thận trọng hoặc thậm chí là chờ xem đối với các tài sản này.

Tổng thể mà nói, mặc dù Tài sản tiền điện tử đang dần được chấp nhận rộng rãi hơn ở Iran, nhưng các cuộc thảo luận xung quanh tính hợp pháp, an ninh và đạo đức của nó vẫn tiếp tục. Hiện nay, trong bối cảnh chính phủ Iran áp đặt hạn chế truy cập internet và tốc độ mạng, thậm chí có nhiều khu vực bị gián đoạn mạng, đối với người dân bình thường, có lẽ không ai còn quan tâm đến triển vọng phát triển của thị trường mã hóa so với những khó khăn thực tế về chiến tranh và sự tồn vong của đất nước.

![Thị trường tài sản tiền điện tử trở thành chiến trường mới trong cuộc chiến bí mật giữa Iran, bóng tối của thị trường tài sản tiền điện tử dưới chế độ thần quyền])https://img-cdn.gateio.im/webp-social/moments-277a548209de7004cb0622fe0a5727cc.webp(