Phân tích sự thay đổi môi trường thi hành pháp luật trong thế giới tiền điện tử và xu hướng tương lai

Trong những năm gần đây, trong lĩnh vực tiền điện tử xuất hiện một hiện tượng được gọi là "câu cá xa bờ" trong thực thi pháp luật. Hành động này chủ yếu chỉ các cơ quan thực thi pháp luật ở một số nơi tiến hành thực thi pháp luật mang tính thu lợi qua các tỉnh, mục đích không chỉ đơn thuần để chống tội phạm hoặc duy trì pháp luật, mà còn mang động cơ thu lợi nhiều hơn.

Trong lĩnh vực tiền điện tử, hiện tượng này cũng tồn tại và chủ yếu thể hiện trong các vụ án hình sự. Từ góc độ bào chữa hình sự, nhiều vụ án liên quan đến tiền điện tử gặp phải tranh cãi ở các khía cạnh như khởi tố, thẩm quyền, xử lý tài sản liên quan, cũng như xác định cấu thành tội phạm và phân định tội danh.

Do việc áp dụng chính sách quản lý chặt chẽ đối với tiền điện tử trong nước, một số cơ quan thực thi pháp luật cơ sở thường liên kết tiền điện tử với các hành vi vi phạm pháp luật và tội phạm. Đồng thời, xét đến việc trong thế giới tiền điện tử thực sự tồn tại một số nhóm người có giá trị tài sản cao, sự kết hợp của hai yếu tố này dẫn đến việc các cơ quan thực thi pháp luật có mức độ trấn áp đối với lĩnh vực tiền điện tử không kém gì so với tội phạm kinh tế truyền thống.

Tuy nhiên, kể từ tháng 3 năm nay, tình hình này dường như đã có sự chuyển biến. Theo thông tin, các cơ quan liên quan đã ban hành một quy định mới về việc xử lý các vụ án tội phạm liên quan đến doanh nghiệp giữa các tỉnh, đưa ra các yêu cầu nghiêm ngặt hơn về thẩm quyền đối với các vụ án loại này. Sự thay đổi chính sách này đã khiến hiện tượng "đánh bắt xa bờ" rõ rệt hạ nhiệt, thế giới tiền điện tử cũng cảm nhận được làn gió "xuân này".

Trong lĩnh vực tiền điện tử, các tội danh thường gặp trong các vụ án hình sự bao gồm tổ chức, lãnh đạo hoạt động lừa đảo, tội mở sòng bạc, tội kinh doanh bất hợp pháp, tội giúp đỡ hoạt động tội phạm mạng, tội che giấu, giấu giếm tài sản tội phạm, v.v. Bên cạnh đó, còn có các tội truyền thống như tội lừa đảo, tội trộm cắp và tội phạm liên quan đến máy tính.

Cần lưu ý rằng tội phạm trong lĩnh vực tiền điện tử thường được phân loại là tội phạm mạng, và phạm vi quyền tài phán của tội phạm mạng khá rộng. Theo quy định hiện hành, tội phạm mạng không chỉ bao gồm các tội phạm máy tính truyền thống mà còn bao gồm các tội phạm mới liên quan đến mạng, cũng như các hành vi tội phạm khác được thực hiện qua mạng.

Trong việc xác định thẩm quyền, về nguyên tắc, cơ quan thực thi pháp luật nơi xảy ra tội phạm sẽ là chính. Tuy nhiên, do tính đặc thù của tội phạm mạng, các cơ quan thực thi pháp luật tại nhiều địa điểm như nơi cư trú của nghi phạm, nơi đặt máy chủ mạng, nơi cung cấp dịch vụ mạng, nơi hệ thống bị xâm phạm, v.v. đều có thể có thẩm quyền. Phạm vi thẩm quyền rộng rãi này khiến việc thực thi pháp luật liên tỉnh trong các vụ án tiền điện tử trở nên khá phổ biến.

Mặc dù các quy định mới đưa ra yêu cầu nghiêm ngặt hơn đối với việc xử lý các vụ án tội phạm liên quan đến doanh nghiệp xuyên tỉnh, nhưng nhiều vụ án tiền điện tử không liên quan đến các doanh nghiệp chính thức, mà tồn tại dưới hình thức "xưởng nhỏ". Điều này có nghĩa là ngay cả khi có quy định mới, hiện tượng "đánh bắt xa bờ" trong lĩnh vực tiền điện tử có thể vẫn khó hoàn toàn loại bỏ trong thời gian ngắn.

Nhìn lại quá trình phát triển của tiền điện tử, từ chính sách quản lý năm 2017, ngành công nghiệp tiền điện tử đã bắt đầu cuộc "ra khơi". Đến nay, cuộc tranh luận giữa "thế giới tiền điện tử" và "chuỗi" vẫn tiếp diễn, trong khi một số trung tâm tài chính quốc tế cũng đang liên tục điều chỉnh chính sách liên quan đến Web3. Điều này phản ánh sự mâu thuẫn khó hòa giải giữa tiền điện tử phi tập trung và quản lý tập trung.

Trong tương lai, các nhà quản lý và những người ủng hộ tiền điện tử có thể cần phải học cách sống hòa thuận như những chú nhím, tìm ra khoảng cách an toàn mà cả hai bên đều chấp nhận để đạt được sự đồng sống và phát triển. Sự cân bằng này sẽ là chìa khóa cho sự phát triển lâu dài và khỏe mạnh của ngành công nghiệp tiền điện tử.