DePIN: Cách mạng công nghiệp mới

Tác giả: Erik Lowe, Giám đốc nội dung Pantera; Cosmo Jiang, Quản lý danh mục đầu tư Pantera; Eric Wallach, Nhà phân tích đầu tư Pantera; Dịch: Jinse Caijing xiaozou

Cách mạng công nghiệp là một thời đại mang tính cách mạng, nâng cao năng suất thông qua sản xuất máy móc quy mô lớn đột phá, tái cấu trúc hình thái kinh tế. Trong thời kỳ cách mạng công nghiệp, đã xảy ra sự chuyển đổi từ nền kinh tế nông nghiệp chủ yếu mang tính địa phương sang các trung tâm công nghiệp đô thị, và sự tập trung xã hội là sản phẩm tất yếu.

Tuy nhiên, việc sản xuất tập trung mặc dù nâng cao hiệu quả nhưng cũng mang lại những thách thức. Nhà máy rất dễ bị ảnh hưởng bởi các sự kiện thảm khốc như hỏa hoạn hoặc các điểm lỗi đơn lẻ khác (như sự cố cơ khí).

Mặc dù trong vài thế kỷ qua, chúng ta đã trải qua một loạt các giai đoạn "cách mạng công nghiệp" nhờ vào sự tiến bộ của công nghệ mới, nhưng các công ty hiện đại vẫn phải đối mặt với nhiều vấn đề cốt lõi liên quan đến việc tập trung tài nguyên và vốn nhân lực. Hơn nữa, với việc quản lý ngày càng lớn, quy trình giám sát cũng trở nên nặng nề hơn, do đó, chi phí và ma sát để xây dựng doanh nghiệp quy mô lớn hiện tại cũng cao hơn.

Tuy nhiên, hiện tại chúng tôi tin rằng một giai đoạn mới đang hình thành, đó là: tái tưởng tượng cách thức cấu thành và quản lý doanh nghiệp, dịch vụ và mạng lưới. Mạng lưới cơ sở hạ tầng vật lý phi tập trung (DePIN) hy vọng sẽ mang đến một kỷ nguyên mới của năng suất, nhưng điều thúc đẩy kỷ nguyên này không phải là sức mạnh tập trung, mà là sức mạnh phi tập trung.

1、DePIN là gì?

*“*Mạng lưới cơ sở hạ tầng vật lý phi tập trung (DePIN) sử dụng phần thưởng token để khuyến khích việc triển khai mạng dựa trên phần cứng cũng như hoàn thành các nhiệm vụ trong thế giới thực. *”——*Hệ thống phân loại Messari

Cốt lõi của DePIN là thị trường phi tập trung, nơi kết nối nhà cung cấp tài nguyên với người mua. Khác với mô hình truyền thống điển hình (được một công ty chịu trách nhiệm sản xuất tài nguyên), nhà cung cấp là một mạng lưới được cấu thành từ nhiều nhà điều hành độc lập. Thông qua các phần thưởng kinh tế như token hoặc phí, các nhà điều hành này được khuyến khích và sẵn lòng đóng góp tài nguyên của mình (thường dưới dạng phần cứng vật lý), căn chỉnh lợi ích của họ với sự thành công và phát triển của hệ sinh thái DePIN.

DePIN được đánh giá cao vì tiềm năng của nó trong việc thay đổi mạng lưới cơ sở hạ tầng vật lý trong một loạt các ngành như điện toán đám mây, mạng không dây và lưu trữ đám mây. Ví dụ, Helium Network là một mạng lưới cơ sở hạ tầng không dây phi tập trung cho các thiết bị IoT (Internet vạn vật), cho phép các nhà điều hành triển khai phần cứng không dây để kiếm được token Helium, là phần thưởng cho việc mở rộng vùng phủ sóng mạng.

Một điểm khác biệt chính giữa DePIN và các đối thủ tập trung của nó là ai là những người liên quan. Giá trị của DePIN không chảy về các tổ chức hoặc công ty trung gian có lợi, mà được phân bổ cho các nhà điều hành cùng sở hữu và vận hành mạng.

Nhiều dự án DePIN không thiếu các phương pháp đổi mới, rất thú vị, nhưng vấn đề cũng đã xuất hiện: "Nếu dịch vụ hiện tại của tôi hoạt động tốt, thì DePIN sẽ mang lại giá trị gia tăng gì cho tôi?"

2、DePIN có những lợi thế gì?

Lợi ích của DePIN có thể được tóm gọn thành những lợi thế chính sau đây:

• Đáng tin cậy, linh hoạt và an toàn - đủ nhiều nhà điều hành nút phân tán để đảm bảo thời gian hoạt động mạng nhất quán hơn và khả năng chống lại điểm lỗi đơn lẻ vốn có của hệ thống vật lý tập trung. Rủi ro về an ninh hoặc gian lận liên quan đến hệ thống đóng có thể được giảm thiểu thông qua mạng blockchain minh bạch, không thể thay đổi và có thể kiểm toán.
• Khả năng chi trả của người dùng - Do các dự án DePIN được vận hành bởi mạng lưới các nhà điều hành, nên chi phí vận hành của các công ty vận hành tập trung như chi phí bảo trì vật lý và chi phí pháp lý có ảnh hưởng nhỏ đến giá cả, do đó có thể chuyển giao chi phí tiết kiệm được cho người dùng.
• Quyết định dựa trên cộng đồng - Quyết định của một số giám đốc điều hành công ty có thể không luôn phù hợp với lợi ích tốt nhất của người dùng và/hoặc nhà điều hành, trong một số trường hợp, quyết định của họ chủ yếu là vì lợi ích bản thân. Trong DePIN, quyết định được đưa ra bởi cộng đồng nắm giữ token, điều này có thể thúc đẩy sự phát triển hệ sinh thái khỏe mạnh hơn, mang lại lợi ích cho các bên tham gia mạng một cách công bằng hơn.
• Tăng trưởng kinh tế gig - Trong vài năm qua, bản chất của công việc đã thay đổi, ngày càng nhiều người muốn có sự tự do trong công việc độc lập hoặc tìm kiếm các nguồn thu nhập thụ động. Mạng DePIN thường tận dụng nguồn cung lao động tiềm năng, cũng như khả năng của một người nào đó để làm nhiều việc hơn mà không ảnh hưởng đến công việc hàng ngày đã định - chẳng hạn như một người có thể giao vài đơn hàng đồ ăn trên đường về nhà.
• Sản phẩm và dịch vụ tốt hơn - Một vòng quay DePIN mạnh mẽ có khả năng tạo ra các sản phẩm tốt hơn so với đối thủ tập trung. Khi nhu cầu của người dùng tăng lên, sự tăng trưởng được các token có cơ chế tích lũy giá trị mạnh mẽ nắm bắt. Những token này lại khuyến khích nhiều nhà điều hành hơn đóng góp, cải tiến sản phẩm hơn nữa và thu hút nhiều người dùng hơn. Đây chính là vòng quay DePIN.

Chúng tôi tin rằng DePIN có triển vọng sáng sủa, nhưng chúng tôi cũng biết rằng nó không phải là không có thách thức. Các vấn đề như rào cản quy định, vấn đề an ninh tiềm ẩn và sự phụ thuộc vào việc áp dụng rộng rãi đều là những trở ngại tiềm năng. Tuy nhiên, những lợi ích tiềm năng của nó khiến nó trở thành một khái niệm đáng để khám phá.

3、**Nghiên cứu trường hợp dự án DePIN

Dưới đây, chúng tôi sẽ chia sẻ hai nghiên cứu trường hợp về các dự án tiên phong trong cuộc cách mạng DePIN.

（1）GEODNET

GEODNET đang xây dựng mạng lưới Real Time Kinematics (RTK) phi tập trung lớn nhất thế giới, được hỗ trợ bởi cộng đồng thợ mỏ vệ tinh, nhằm thực hiện Internet vạn vật quy mô lớn. Nó đang làm đảo lộn các doanh nghiệp hiện tại bằng cách thiết lập một thị trường dữ liệu thời gian thực phi tập trung toàn cầu với chi phí hợp lý.

Dưới đây là lý thuyết đầu tư tổng thể của chúng tôi:

• Khác biệt sản phẩm: Mạng RTK của GEODNET có thể cung cấp dữ liệu GPS tốt hơn (độ chính xác là 1 cm, trong khi độ chính xác của GPS tiêu chuẩn là 2 mét), và giá cả rẻ hơn (rẻ hơn hơn 10 lần), mạng cộng đồng toàn cầu của nó có thể cho phép mở rộng nhanh hơn.
• Thị trường khổng lồ: Hệ thống định vị toàn cầu (GNSS) là một thị trường có quy mô hơn 2000 tỷ USD. Doanh thu của các công ty niêm yết như Trimble (vốn hóa thị trường 15 tỷ USD) và Hexagon (vốn hóa thị trường 30 tỷ USD) đạt 10 tỷ USD, lợi nhuận trước lãi vay, thuế, khấu hao và khấu trừ (EBITDA) là 3 tỷ USD.
• Tăng trưởng bánh đà: Bằng cách mua và lắp đặt các trạm GNSS để đóng góp cho mạng, thợ mỏ có thể kiếm được token GEOD. Những động lực này đã thúc đẩy việc thêm 5500 thiết bị vào mạng GEODNET, nhiều hơn bất kỳ đối thủ lớn nào trên sàn giao dịch.
• Động lực phát triển: Chỉ trong chưa đầy ba năm, doanh thu định kỳ của GEODNET đã đạt khoảng một triệu đô la, số lượng thợ mỏ trong mạng lưới đã vượt qua 7600 người, đã bắt kịp hoặc vượt qua quy mô mạng lưới của các công ty niêm yết.
• Tích lũy giá trị: 80% doanh thu GEODNET được sử dụng để mua và đốt token GEOD.

（2）Hivemapper

Hivemapper là một mạng lưới bản đồ phi tập trung, sử dụng các biện pháp khuyến khích bằng tiền điện tử để crowdsourcing dữ liệu bản đồ toàn cầu chất lượng cao và cập nhật nhất. Hivemapper nhằm mục đích tận dụng đóng góp của cộng đồng, cung cấp dữ liệu bản đồ cập nhật, toàn diện và tiết kiệm hơn, nhằm lật đổ thị trường bản đồ kỹ thuật số do các ông lớn công nghệ tập trung thống trị.

Dưới đây là lý thuyết đầu tư tổng thể của chúng tôi:

• Xu hướng lâu dài: Do nhu cầu ngày càng tăng từ các doanh nghiệp, logistics và các hệ thống hỗ trợ lái xe tiên tiến (ADAS) hoặc lĩnh vực lái xe tự động, thị trường bản đồ kỹ thuật số đang tăng trưởng mạnh mẽ, dự kiến sẽ đạt 37 tỷ đô la Mỹ vào năm 2026.
• Lợi thế cạnh tranh: Mô hình crowdsourcing của Hivemapper giúp cập nhật dữ liệu bản đồ nhanh hơn 20-100 lần so với các phương pháp đo đạc truyền thống của đối thủ, mang lại lợi thế chi phí đáng kể (ví dụ, chi phí cho mỗi người đóng góp khoảng 300-550 USD, trong khi chi phí cho mỗi công cụ Google Maps là 500.000 USD).
• Kết quả cơ bản: Hivemapper có gần 150.000 người đóng góp, đã vẽ hơn 14,38 triệu km đường không chồng chéo, chiếm 24% tổng đường không chồng chéo toàn cầu, nhanh hơn 5-6 lần so với Google Maps. Mạng lưới cũng đã có được nhiều khách hàng doanh nghiệp, điều này cũng thể hiện qua doanh thu trên chuỗi.
• Chất xúc tác: Máy ghi hình Hivemapper Bee được ra mắt năm nay đã cải thiện đáng kể chất lượng dữ liệu và trải nghiệm người dùng. Sự gia tăng trong việc áp dụng ADAS, số lượng ô tô tự lái ngày càng nhiều, cùng với các quy định mới của Liên minh Châu Âu yêu cầu xe phải được trang bị hệ thống hỗ trợ tốc độ thông minh, tất cả đều là những yếu tố thúc đẩy lâu dài cho nhu cầu về dữ liệu bản đồ được cập nhật và chi tiết hơn.
• Rủi ro chính: Cạnh tranh từ các doanh nghiệp lớn có uy tín, thách thức về quy định trong việc thu thập dữ liệu xuyên quốc gia, chi phí cao ban đầu cho các nhà đóng góp từ thị trường mới nổi, cũng như rủi ro trong việc thực hiện hệ thống thưởng token phức tạp.