Dolar, altın ve Bitcoin'in senkronize düşüş fenomeninin analizi: Yen faiz artırımı ve tuzak işlemlerinin tersine çevrilmesinin etkisi

Temel Görüşler

• Son günlerde dolar, altın ve Bitcoin'de nadir bir senkron düşüş görüldü, bu durum tarihsel olarak oldukça nadirdir.
• Bu fenomen, Japon yeni ile yapılan tuzak işlemlerinin tersine dönmesiyle tetiklenen kısa vadeli likidite talebindeki patlamadan kaynaklanmaktadır.
• Japon Merkez Bankası'nın faiz artışı, yenin döviz kuru değerini koruma kararlılığını yansıtıyor ve uzun vadede Japon ekonomisi üzerinde derin etkiler yapabilir.

1. Düşük Olasılıklı Olaylar: Dolar, Altın ve Bitcoin Aynı Anda Düşüş Yaşıyor

Genellikle, ABD doları cinsinden değerlendirilen altın ve Bitcoin nadiren aynı anda büyük düşüşler yaşar. Bunun nedeni:

1. Dolar cinsinden fiyatlandırma, altın ve Bitcoin fiyatlarının dolar endeksi ile ters korelasyon göstermesine neden olur.
2. Bitcoin ve altın, enflasyona karşı koruma ve yüksek likidite özelliklerine sahiptir, fiyatları genellikle pozitif bir ilişki gösterir.

Ancak, 2024 yılı Ağustos ayı başında anormal bir durum meydana geldi. ABD ekonomik verileri kötü olmasına, Fed'in Eylül ayında faiz indirimine gitmesinin neredeyse kesinleşmesine ve Dolar endeksinin büyük bir düşüş yaşamasına rağmen, altın ve Bitcoin fiyatlarında da kayda değer bir düşüş gerçekleşti.

Bu fenomen, Japon Merkez Bankası'nın getirisi eğrisi kontrolünden çıkışını (YCC) takiben ilk faiz artırımını açıklamasından kaynaklanmaktadır ve bu, yenin tuzak işlemlerinde bir tersine dönüşe yol açmıştır.

Yen carry trade, düşük faizli yen borç alarak, dolara çevrilip dolar varlıklarını tutma işlemidir. Son yıllarda, Japonya ve ABD faiz farkının %3'ün üzerinde kalması nedeniyle bu işlem çok popüler hale geldi.

Japonya Merkez Bankası'nın bu beklenmedik faiz artırımı ve Başkan Ueda Kazuo'nun şahin söylemleri, Japonya'daki piyasa faiz oranlarını, yen döviz kurunu ve Japon tahvili getiri oranlarını eş zamanlı olarak artırdı. Japonya ve ABD arasındaki faiz farkı hızla daraldı, carry trade cazibesini kaybetti ve hatta zarara dönüştü.

Kapatma riskini önlemek için birçok yatırımcı, ek teminat almak için altın, Bitcoin gibi güvenli liman varlık pozisyonlarını tasfiye etmek zorunda kaldı. Bu, Bitcoin ve altının büyük ölçekli bir satışına yol açtı ve dolar endeksi, altın ve Bitcoin'in nadir senkronize düşüşüne neden oldu.

Şu anda, ABD ve Japonya uzun vadeli faiz farkı %3'ün altına düştü, ABD doları/Japon yeni döviz kuru sürekli olarak düşüyor, bu da Japon yeni carry trade'inin maliyetini ve zorluğunu artırıyor. Bu durumun 3-5 ay kadar devam etmesi bekleniyor.

İki, faiz takası işlemlerinin varlık fiyatları üzerindeki uzun vadeli etkisi sınırlıdır

Tarihsel verilere göre, yen ve Japon devlet tahvilleri haricinde, arbitraj işlemlerinin diğer varlık fiyatları üzerindeki uzun vadeli etkisi belirgin değildir.

90'ların başında Japonya'daki ekonomik balonun patlamasından sonra, yen ana carry trade para birimi haline geldi. Sonrasında toplamda 5 döngü carry trade tersine dönmüştür:

1. 1998, 2002 ve 2007: Japonya ve ABD eş zamanlı faiz indirdi, ancak Japonya'nın etkisi ABD kadar güçlü değildi.
2. 2015: Piyasa, ABD Merkez Bankası'nın faiz artırmayı durdurmasını bekliyor.
3. 2022: Japon Merkez Bankası YCC ve on yıllık devlet tahvili getiri hedefini ayarladı

Bu tersine dönmeler sırasında, küresel borsa performansı tutarsızdı. 1998 ve 2022 yıllarında performans daha iyiyken, diğer üç kez kötüydü ve kesin bir kural çıkarmak zor.

Üç, tuzak işlemlerinin Japon ekonomisi üzerindeki derin etkileri

Yen döviz kuru ve carry trade'in tersine dönmesi, döngüsel olarak güçlendirilen bir mantık zinciri oluşturdu:

Merkez bankası faiz artırımı → Faiz farkı daralması → Arbitraj işlemlerinin tersine dönmesi → Fonların geri akışı → Yen'in değer kazanması → Yen varlıklarının getirilerinin artması → Arbitraj işlemi motivasyonunun daha da zayıflaması

Yen döviz kuru büyük ölçüde düştüğünde, Japon Merkez Bankası yerel para biriminin alım gücünü korumak için faiz artırmayı seçti. Ancak, yenin değer kazanması Japon ekonomisi üzerinde olumsuz etkilere yol açabilir, özellikle dış ticaret sektörü için.

Japonya'nın dış ticaretinin GSYİH içindeki payı yüksek olmasa da, önemi göz ardı edilemez:

1. Japonya'nın ihracatı, özellikle otomotiv sanayisi olmak üzere, sanayi mamullerine dayanmaktadır.
2. Otomotiv endüstrisi uzun bir tedarik zincirine sahiptir ve çok sayıda istihdam imkanı sunar.
3. İmalat sanayisinde üretim verimliliği yüksektir, yüksek maaşlar ticaret dışı sektöre yansıyacaktır (Balassa-Samuelson etkisi)
4. Japon otomobil şirketlerinin yurt dışı fabrikalarının satışları GSYİH'ye dahil edilmemektedir, bu da dışa dönük sanayinin katkısını düşük göstermektedir.

Japonya iç talebinin hala zayıf olduğu bir durumda, yenin büyük ölçüde değer kazanması, Çin otomotiv endüstrisiyle rekabet eden Japon otomotiv endüstrisi ve yeniden canlanmaya çalışan yarı iletken endüstrisi için iyi bir haber değil.

Son 30 yıldır, Japonya deflasyonla mücadele ediyor. Sıkılaştırma politikaları uygulanmasa bile, sadece Federal Rezerv'in genişlemeyi yavaşlatması bile ekonomide önemli bir daralmaya yol açabilir. Bu sefer Japon Merkez Bankası'nın belirgin bir şahin tutum sergilemesi, şüphesiz Japonya'nın ekonomik görünümüne gölge düşürdü.