Şifreleme varlık davaları yargı tartışmalarını tetikliyor, hukuki tanım farklılıklarını yansıtıyor

Son zamanlarda, milyonlarca şifreleme parası çalınmasıyla ilgili bir olay geniş bir dikkat çekti. Bu olay, sadece şifreleme varlıkları alanının karmaşıklığını ve risklerini ortaya çıkarmakla kalmayıp, aynı zamanda ülkemizde şifreleme varlıklarının yasal niteliği konusundaki ayrılıkları da vurgulamaktadır.

2023 Mayıs'ında, Şanghay sakini Ou, bir cüzdanda depoladığı değeri milyon olan şifreleme coin'lerinin aniden "buharlaştığını" fark etti. Araştırma sonucunda, Ou bir ay önce birinin tüm şifreleme coin'lerini alıp gittiğini keşfetti. Teknik analiz yoluyla, Ou'nun kullandığı cüzdanda otomatik olarak özel anahtarı alabilen bir "arka kapı" programı bulunduğunu ortaya çıkardı.

Eu bazıları daha sonra polis teşkilatına başvurdu. Polis hızla bir soruşturma başlattı ve kısa sürede suçlu şüphelileri belirledi. Yapılan araştırmalarda, suçlu şüphelileri Liu bazıları, Zhang bazıları1 ve Dong bazıları2'nin bu cüzdan platformunun iki kıdemli ön uç geliştirme mühendisi olduğu tespit edildi. Görevlerinden faydalanarak cüzdana "arka kapı" programı yerleştirerek, kullanıcıların özel anahtarları ve kurtarma kelimeleri gibi hassas verilere yasadışı bir şekilde eriştiler.

Ancak, olayın yüzeyde göründüğü kadar basit olmadığını söyleyebilirim. Sorgulama sürecinde, savcılar, Eu'nun şifreleme parasını gerçekten başka bir kişinin transfer ettiğini keşfettiler. Meğerse, o platformda daha önce çalışan Zhang 2, benzer yöntemlerle arka kapı programını yerleştirmiş ve 2023 Nisanında Eu'nun cüzdanındaki tüm şifreleme parasını transfer etmiş.

Sonunda, Şanghay Xuhui Bölge Halk Mahkemesi, bilgisayar bilgi sistemleri verilerini yasadışı olarak elde etme suçundan dört sanığı üç yıl hapis cezasına ve para cezasına çarptırdı. Bunlar arasında, gerçekten şifreleme parası çalan Zhang, mağdurun zararını tazmin edip mağdurun affını aldıktan sonra, üç yıl hapis cezasına ve elli bin yuan para cezasına çarptırıldı.

Bu karar, hukuk camiasında tartışmalara yol açtı. Bazı görüşler, davanın mahkumiyetinin "ağır bir şekilde almak, hafif bir şekilde bırakmak" şüphesi taşıdığını savunuyor; bu konudaki ana meselelerden biri ise şifreleme varlıklarının hukuki niteliğinin tespitidir.

Şu anda, ülkemizdeki yargı pratiğinde şifreleme varlıklarının tanımlanması konusunda iki görüş bulunmaktadır: Birincisi, şifreleme varlıklarının mal olmadığı, bir veri türü olduğu yönündedir; ikincisi ise şifreleme varlıklarının mülkiyet özellikleri taşıdığı ve hırsızlık suçlarının nesnesi olabileceği yönündedir. Son yıllarda, teknoloji gelişimi ve yargı anlayışındaki ilerlemelerle birlikte, giderek daha fazla dava örneği aslında şifreleme varlıklarının mülkiyet özelliklerini tanımaktadır.

Bazı hukuk uzmanları, bu davada yasadışı bilgisayar bilgi sistemi verilerini elde etme suçundan mahkumiyetin, sanığın suç davranışını doğru bir şekilde değerlendiremeyeceğini belirtmiştir. Onlar, Bitcoin gibi şifreleme varlıklarının ceza hukukunda "mülk" özelliklerini taşıdığını, yönetim olasılığı, transfer olasılığı ve değerlik gibi niteliklere sahip olduğunu düşünmektedir.

Bazı uzmanlar, bu davanın daha çok görev suistimali suçu ile cezalandırılmasını öneriyor. Onlar, sanığın görev avantajını kullanarak, kullanıcıların platformda tuttuğu şifreleme varlıklarını yasadışı bir şekilde kendine mal ettiğini, görev suistimali suçunun unsurlarını karşıladığını düşünüyor. Ayrıca, görev suistimali suçunun ceza aralığı daha geniştir, en yüksek ceza ömür boyu hapis cezasıdır ve bu da suç eyleminin ciddiyetini daha iyi yansıtır.

Bu dava, ülkemizde şifreleme varlıklarının yasal nitelendirilmesi konusundaki farklılıkları vurgulamakta ve mevcut yasaların yeni teknolojilerin getirdiği zorluklarla başa çıkmada gecikmeli olduğunu yansıtmaktadır. Blockchain teknolojisinin gelişimi ve şifreleme varlıkları pazarının olgunlaşması ile birlikte, hukuk camiası ve akademik çevreler, şifreleme varlıklarının yasal niteliğinin bir an önce belirlenmesi ve yargı pratiğine daha tutarlı bir rehberlik sağlanması çağrısında bulunmaktadır.